Verslag online symposium Plan Boom

Bomen planten voor een betere leefomgeving

Verslag symposium Plan Boom

donderdag 9 april 2020

De komende vier jaar kunnen we met het project Plan Boom een miljoen bomen planten in Noord-Holland. Voor iedereen die een bijdrage aan het project wil leveren of meer wil weten over bomen, organiseerden we op 9 april jl. een online symposium. Een groot aantal geïnteresseerden namen deel aan deze virtuele bijeenkomst. Het was een vruchtbaar en informatief symposium met veel interactie tussen de sprekers en de deelnemers. Hieronder volgt een kort verslag en vind je links om de presentaties terug te kijken.

Wat is Plan Boom?

Presentatie door Erna Krommendijk, projectleider Plan Boom (link presentatie) 

Plan Boom is een landelijk project dat richt zich op de aanplant van 10 miljoen bomen in tuinen, bermen, plantsoenen, parken, op bedrijventerreinen en in het buitengebied in heel Nederland. Voor en door burgers. In Noord-Holland willen we de komende 4 jaar een miljoen bomen planten. Hiermee verkleinen we onze CO2 uitstoot en wordt onze leefomgeving mooier, groener, frisser, en gezonder.

Bomen doen allerlei goed werk. Bomen houden onder andere water vast, bieden verkoeling, slaan CO2 op en er huizen allerlei organismen. Deze factsheet laat zien welke rol bomen hebben in het klimaatbestendig maken van gebieden.

Welke bomen waar

De bedoeling van Plan Boom is dat de bomen blijven staan en goed worden beheerd. We planten soorten die ecologisch goed passen in de omgeving en aantrekkelijk zijn voor insecten. We gaan niet zomaar ergens bomen planten. We denken goed na over welke bomen passen op welke plek. In de bebouwde kom kiezen we voor bomen die, ook als ze volgroeid zijn, op de plantlocatie kunnen blijven. Dit betekent dat we geen kastanje plaatsen in een al te smalle straat, maar wel een lijsterbes, die niet zo groot wordt. En we kiezen voor soorten waarop veel insecten hun levenscyclus kunnen voltooien (een inheemse zomereik herbergt zo’n 420 soorten insecten, een geïmporteerde Amerikaanse eik maar 126). Het aanplanten gebeurt ook in goed overleg met de betreffende grondeigenaren.

We gaan werken met bomen als: Bittere wilg, Boswilg, Eenstijlige Meidoorn, Egelantier, Gele Kornoelje, Geoorde Wilg, Gewone Beuk, Gewone Es, Gewone Esdoorn, Grauwe Wilg, Grijze Wilg, Haagbeuk, Hazelaar, Hondsroos, Hulst, Kardinaalsmuts, Katwilg, Koraal Meidoorn, Laurierwilg, Lijsterbes, Wilde Peer, Pruim, Ratelpopulier, Rode Kornoelje, Ruwe Berk, Schietwilg, Sleedoorn, Steeliep, Tamme kastanje, Trosvlier, Tweestijlige Meidoorn, Veldesdoorn, Vlier, Vuilboom, Wegedoorn, Wilde Appel, Wilde Liguster, Wilde Mispel, Wintereik, Winterlinde, Zachte Berk, Zoete Kers, Zomereik, Zomerlinde en Zwarte Els.

Hoe werkt het?

We gaan op zoek naar locaties om bomen te planten. Dit kan openbare ruimte zijn, bedrijventerreinen en particuliere tuinen. Voor de aanplant gaan we op zoek naar financiering. Er hebben zich al partijen gemeld die willen investeren in het planten van bomen. Om Plan Boom tot een succes te maken, hebben we elkaar nodig. Geef aan wat je wilt en wat je nodig hebt! Dan gaan wij de juiste partijen met elkaar verbinden en kijken we waar we een rol kunnen spelen om het echt voor elkaar te krijgen.

Noord-Holland 1 miljoen bomen rijker! Een landschap armer?

Presentatie door Wijnand Bouw, landschapsarchitect bij BoschSlabbers. (link presentatie)

Functie 

Bos doet veel goeds. Mensen voelen zich goed in het groen. Bos is een healing environment. Bomen zuiveren de lucht. Bomen zijn een heel ecosysteem op zich. Ze leveren hout op. En een bos heeft een recreatieve functie.

Bomen planten

Bomen planten is niet nieuw, er zijn in Nederland wel vaker veel bomen geplant. We hebben in het verleden eerder dit soort opgaves gehad. Het Purmerbos is er een voorbeeld van; gemeentes die niet konden bouwen, maar wel grond hadden liggen hebben die grond ingebracht.

Waar wel en waar niet

Het landschap in Noord-Holland is open. Waar kan je bomen planten?

1. Bos op plekken waar het van nature thuishoort heeft altijd meerwaarde (zoals de binnenduinrand).
2. Zet bos in voor versterking van landschappelijke structuren, zoals erfbeplanting.
3. Gebruik bos om werk-, woon- en zorglandschappen beter in te bedden in het landschap.
4. Zet bomen in voor herstel van landschapselementen.
5. Beplanting als erfbeplanting.
6. Benut ligging bij steden, dorpen en buurtschappen (om voedselbossen te maken). Samen een bos maken en gaan beheren en de vruchten ervan plukken.
7. Benut ecologische meekoppelkansen waar kan, gelaagdheden van bos inzetten.
8. Benut recreatieve potentie in een gebied, kijk waar routes liggen.
9. Streef altijd naar een multifunctionele toepassing, probeer zo een brede meerwaarde te genereren.
10. Schakel specialisten in! Welke soort in welk landschap. Kennis en specialisten kunnen verrijking maken.

Enkele vragen naar aanleiding van de presentaties:

Vraag deelnemer: Niet elke boom is geschikt voor elke grond. En er zijn bijvoorbeeld veel boomziekten. Als je bomen gaat planten dan krijg je te maken met beheer. Hoe moet dat?

Antwoord Erna: We maken factsheets om te adviseren waar welke boom past. Bomen zijn van degenen op wiens terrein ze staan, het moet wel zo zijn dat de betreffende het beheer op zich neemt. Wij leggen contact met die partijen en nemen het beheervraagstuk mee.

Vraag deelnemer: Zijn jullie betrokken bij het aanvalsplan landschapselementen? Wij zijn als provincie bezig met de uitwerking van de bossenstrategie. Waar kan bos komen? Er is landelijk aan de partners van Deltaplan Biodiversiteit gevraagd een aanvalsplan landschapselementen te maken. Wij zijn gevraagd waar in Noord-Holland kan je wel en niet bos planten.

Antwoord Erna: De plannen die er zijn willen we versterken, wij kijken naar waar we een rol kunnen spelen om het echt voor elkaar te krijgen. Het maken van het aanvalsplan is belegd bij het deltaplan; als natuur- en milieufederaties hebben we daar een trekkende rol daarin.

Vraag deelnemer: Komt de doelstelling van een miljoen in Noord-Holland bovenop de overheidsdoelstellingen?

Antwoord Erna: Het gaat om aanvullende bomen, maar er zijn best veel ambities die moeilijk te realiseren zijn. Als wij een rol kunnen spelen om de plannen voor elkaar te krijgen, dan tellen wij de bomen mee.

Vraag deelnemer: Horen Tiny Forest bosjes in wijken er ook bij?

Antwoord Erna: Zeker! Evenals Voedselbosinitiatieven. Kleine (voedsel)bossen kunnen ecologische waarde hebben en hebben daarnaast andere functies, zoals educatie.

Vraag deelnemer: We willen dit heel graag bij onze zelfstandige vrijwilligersgroepen promoten. De eerste vraag die we krijgen: zijn er ook financiën voor?

Antwoord Erna: Met het vinden van sponsors en investeerders zijn we al begonnen. Trees for All is al partner van Plan Boom, en er melden zich al bedrijven die willen sponsoren. Als je een concreet voorstel hebt, is het makkelijker om daar financiering bij te zoeken.

Vraag deelnemer: Horen struiken ook bij bomen?

Antwoord Erna: In onze lijst met inheemse soorten staan ook struiken zoals meidoorn, hazelaar en sleedoorn.