Groei luchtvaart en scheepvaart bemoeilijkt verbetering luchtkwaliteit in Noord-Holland

22 mei 2018

Groei luchtvaart en scheepvaart bemoeilijkt verbetering luchtkwaliteit in Noord-Holland

Verrassende uitkomsten

Over de luchtkwaliteit in Noord-Holland heeft het RIVM een speciaal Briefrapport uitgebracht [1], met enkele verrassende conclusies. Zo worden voor NOx (stikstofoxiden) te verwachten verbeteringen, vanwege nieuwe technieken en overheidsmaatregelen in de sectoren verkeer en scheepvaart, voor een groot deel teniet gedaan door de groei van de luchtvaart. Daarbij is er nog vanuit gegaan dat die groei niet verder zal gaan dan 500.000 vliegbewegingen op Schiphol, terwijl het huidige kabinetsbeleid groei boven dat aantal mogelijk maakt. Ook is de bijdrage van het verkeer aan NOx emissies in Noord-Holland relatief hoog. De ontwikkeling van het ontsluitende verkeer naar Schiphol speelt hierin ook een rol.

WHO-advieswaarden moeilijk te halen

Minder verrassend is dat er grote verschillen zijn tussen regio’s in de provincie. De regio’s Amsterdam, Amstelland-Meerlanden en IJmond scoren een stuk slechter dan de rest van de provincie. Het gewoonlijk terughoudende RIVM stelt expliciet dat het een uitdaging zal zijn om in deze regio’s de WHO-advieswaarden te bereiken. De WHO (World Health Organisation) vindt die normen nodig om gezondheidseffecten te beperken. Op sommige locaties lukt het zelfs met alle voorgenomen nationale en EU-beleid niet om in 2030 de officiële EU-normen te halen. Bekend is dat er bij die normen nog altijd een gemiddelde leeftijdsverkorting van 13 maanden optreedt.

Fijnstof

Wat betreft binnenlandse bronnen voor fijnstof zijn vooral scheepvaart en landbouw de boosdoeners. De zeescheepvaart heeft ook voor NOx flinke effecten. Hier ligt een uitdaging voor de gemeente en de haven Amsterdam om te zorgen voor schone rondvaartboten en veren, walstroomvoorzieningen en een schonere vloot. Het RIVM beveelt aan om samen met andere steden een akkoord te sluiten met grote reders om de snel groeiende cruisevloot op te schonen.

Actiemogelijkheden

Samen met Natuur en Milieu, Greenpeace en het LBBL (Landelijk Bewonersberaad Luchtvaart) is de milieufederatie een campagne gestart tegen verdere groei van luchtvaart en voor alternatieven. Zie de site www.eerlijkovervliegen.nl.

Ook verkeersmaatregelen in de steden kunnen een groot effect hebben. Druk op gemeenteraden is belangrijk, waarvoor Milieudefensie een campagne heeft opgestart waarvoor iedereen zich als “luchtwachter” kan melden.

Het RIVM rapport geeft een handzaam overzicht van de maatregelen die getroffen kunnen worden, en welke het beste werken. Warm aanbevolen!

[1] Luchtkwaliteit Noord-Holland: Emissiebronnen en mogelijke maatregelen, RIVM 2017-025