Bestrijdingsmiddelen nog steeds in oppervlaktewater

30 april 2014

Bestrijdingsmiddelen nog steeds in oppervlaktewater

Nog steeds worden op grote schaal bestrijdingsmiddelen aangetroffen in de Noord-Hollandse oppervlaktewateren boven het Noordzeekanaal, veelal wordt daarbij de norm overschreden. Dit blijkt uit de resultaten van het Gewasbeschermingsonderzoek 2011-2013 dat Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) heeft gepubliceerd.

Kaart 3: Percentage normoverschrijding van de verboden stof Dinoterb in 2011-2013
Kaart 3: Percentage normoverschrijding van de verboden stof Dinoterb in 2011-2013

De meeste bestrijdingsmiddelen werden aangetroffen in bollengebieden in de Noordkop en in polder de Vier Noorder Koggen in West-Friesland. Het water is op 100 verschillende stoffen onderzocht. En 21 van de onderzochte stoffen overschreden de geldende norm. De meeste overschrijdingen (5-8 stoffen) vonden plaats in bollengebieden in de Noordkop, in grote delen van West-Friesland en in het stedelijk gebied van Beverwijk. De top probleemstoffen zijn carbendazim, pirimifos-methyl, pyraclostrobine en imidacloprid. Daarbij is in 2013 dinoterb als probleemstof bijgekomen. Dat laatste is vreemd aangezien dinoterb al sinds 10 jaar niet meer toegelaten is, maar desondanks door het hele beheersgebied norm overschrijdend wordt aangetroffen.

Voor imidacloprid heeft het RIVM zeer recentelijk geadviseerd om de norm nog verder te verlagen. De norm voor de lange termijn blootstelling zou met een factor 8 verlaagd moeten worden.  Uit nieuwe onderzoeken blijkt dat de schadelijke effecten van imidacloprid op waterorganismen zich al bij lagere concentraties voordoen dan verwacht. De situatie met betrekking tot  imidacloprid is dus nog erger dan waar nu al vanuit gegaan wordt.

Van  5 meetpunten uit het beheersgebied van HHNK zijn langjarige meetcijfers beschikbaar. Als men kijkt naar de 5 probleemstoffen dan ziet men dat tot 2000 forse verbeteringen hebben plaatsgevonden, maar dat vanaf 2000 er geen duidelijke trend meer aanwezig. De waterkwaliteit is voor deze stoffen in de periode 2000 – 2013 niet duidelijk verbeterd en voor wat betreft dinoterb eerder verslechterd.

Conclusie

Bestrijdingsmiddelen worden nog steeds op grote schaal in het oppervlaktewater aangetroffen en dan met name in de bollengebieden, in West-Friesland en rondom Beverwijk, met alle schadelijke gevolgen voor de ecologische waterkwaliteit van dien.  De laatste dertien jaar is er geen wezenlijke verbetering opgetreden voor de 5 probleemstoffen. Sterker nog, dinoterb dat al 10 jaar niet meer toegelaten is, wordt de laatste jaren steeds vaker normoverschrijdend aangetroffen.  Wil men op tijd voldoen aan de KRW-doelstellingen (het behalen van een goede ecologische waterkwaliteit) dan zal men voor de probleemgebieden niet meer op dezelfde manier kunnen doorgaan maar voor een andere aanpak moeten kiezen. De Milieufederatie zal middels een brief aan het Hoogheemraadschap hiervoor gaan pleiten. Over die andere aanpak zullen  we een volgende keer nader berichten.