Met gebiedsregie kunnen we er allemaal als winnaars uit komen

“Met gebiedsregie kunnen we er allemaal als winnaars uit komen”

“Iedere boer snapt: samen kom je verder dan alleen, ook als de belangen niet allemaal dezelfde zijn”, zegt Ton van Schie, portefeuillehouder Energie van LTO Noord, regio West. Om die reden vertegenwoordigt Van Schie de land- en tuinbouworganisatie LTO in de Coalitie Duurzame Energie. “Ik zie dat we met samenwerken verder komen. De initiatieven moeten van onderaf komen. Tegelijkertijd hebben we overheid en maatschappelijke partners nodig om samen uit te dokteren wat wel en niet kan in een gebied.”

Ton van Schie teelt snijheesters zoals kronkelhazelaars. Duurzaamheid is belangrijk voor hem. “Ik teel struiken en planten die het hier van nature het beste doen. Daardoor hoef ik geen plagen te bestrijden en nauwelijks chemische bestrijdingsmiddelen te gebruiken. Verder heb ik zonnepanelen op het dak en een warmtepomp. Ik ben echt een techniekman. Ik meet en monitor alles, ook wat mijn warmtepomp gebruikt. In de winter gebruikt die zes keer zoveel elektriciteit als in de zomer, terwijl mijn zonnepanelen in de winter acht keer minder opwekken. Daar zit een gat van jewelste tussen. Wat we in de zomer te veel hebben moet opgeslagen worden voor de winter. Gelukkig komen er steeds slimmere oplossingen.”

Agrariërs willen bijdragen

Van Schie richtte zijn duurzaamheidsblik aanvankelijk vooral op zijn bedrijf. Inmiddels is zijn aandachtsgebied verbreed. “Twee jaar geleden werd ik portefeuillehouder Energie van LTO Noord, regio West. Eerst vond ik: we moeten geen land opofferen voor de opwek van energie. Nu is mijn mening genuanceerder. Ik ben verrast hoe inventief mensen zijn met het denken in oplossingen. Er is meer mogelijk dan je in eerste instantie verwacht. Daarom wil ik ook als LTO’er meedoen in de Coalitie Duurzame Energie, waarin ook Natuur- en Milieufederatie Noord-Holland, energiecoöperaties en woningbouwcorporaties deelnemen. Soms staan we tegenover elkaar, maar door samen te werken kunnen we veel verder komen.”

Agrariërs willen bijdragen aan het geheel, legt Van Schie uit. “De energietransitie is niet het probleem van de agrarische sector, agrariërs kunnen makkelijk in hun eigen energiebehoefte voorzien met zon op dak en een windmolen op hun land. Maar we willen ook meedenken in oplossingen voor de rest het land. Hoe kunnen wij een reële bijdrage leveren, zonder dat we in onze eigen voet schieten? Daar zijn wij mee bezig bij LTO. Onze visie hebben we neergelegd in de schets ‘Erf van de toekomst’, over manieren waarop agrariërs energie kunnen opwekken, gebruiken en opslaan. Daarbij zeggen we: Aan zon op landbouwgrond is misschien niet te ontkomen, maar dan wel als allerlaatste optie, nadat alle andere mogelijkheden benut zijn. En als het moet, dan is gebiedsregie hard nodig.”

Gebieden in evenwicht

Gebieden moeten economisch en sociaal in evenwicht blijven, vindt Van Schie. “De energietransitie kan dat evenwicht behoorlijk verstoren. Zonnepanelen op land brengen veel op, dus individuele ondernemers willen dat misschien wel. Die willen misschien ook wel meer betalen voor dat stuk grond. De boer die specifieke gewassen teelt, kan daar niet meer tegenop. Een gebied raakt dan uit evenwicht. Bovendien zijn er nog meer opgaven in een gebied: natuur, recreatie, woningbouw. Daarom is regie noodzakelijk. Misschien moeten we grond uitruilen of activiteiten verplaatsen. Misschien kunnen op een stuk grond dat voor landbouw niet zo gunstig is zonnepanelen komen. Met gebiedsregie kunnen we er allemaal als winnaars uit komen.”

Van Schie wil maar zeggen: de energietransitie moet zowel van onder als van bovenaf komen. “Als je alleen van onderaf werkt, mis je de regie. En als we straks de RES gaan uitvoeren, hebben we juist bottom-up beweging nodig. Daarvoor is de Coalitie. Straks moet de boel echt van de grond komen. Dan is het goed dat we elkaar kennen en vaak gesproken hebben en dat we kunnen zeggen: Dit zijn oplossingsrichtingen die volgens ons haalbaar zijn. We zitten nu al samen aan tafel en dat is goed. We moeten in coöperatieve vorm samenwerken: agrariërs, energiecoöperaties en omwonenden. De Coalitie Duurzame Energie kan daar een positieve bijdrage aan leveren. Wij kijken aan de voorkant wat we met elkaar kunnen bereiken.”