Waddengebied – Dark Sky Werelderfgoed
3 november 2016
Waddengebied – Dark Sky Werelderfgoed
Samenwerken aan versterking van de duisternis – Dark Sky Werelderfgoed
Door nachtelijke verlichting staat de duisternis onder druk in het Waddengebied. Daarom trekken meer dan veertig partijen, waaronder de Natuur en Milieufederatie Noord-Holland nu aan de noodrem. Zij willen een Darksky Werelderfgoed Waddengebied. Duisternis moet een kernkwaliteit blijven van het Waddengebied en duisternis moet een unieke belevenis worden van Werelderfgoed Waddenzee: dé plek waar je nog écht kunt genieten van het volledige spectrum aan nebula’s, sterren en planeten.
De 43 partijen ondertekenden op zaterdagavond 29 oktober, tijdens de Nacht van de Nacht, de intentieverklaring om te komen tot een Darksky Werelderfgoed Waddengebied. Het is voor het eerst dat zoveel partijen samenwerken om duisternis als landschappelijke kwaliteit te beschermen en waar mogelijk uit te bouwen. Onder de vlag van UNESCO Werelderfgoed Waddenzee gaan zij de lichtuitstoot in het Waddengebied verder terugdringen.
Het is belangrijk dat zoveel partijen hier hun schouders onder willen zetten. Duisternis bescherm je niet alleen; het vraagt om samenwerking met partijen die van licht afhankelijk zijn voor de bedrijfsvoering of verantwoordelijkheid dragen voor veiligheid van medewerkers en inwoners. De kracht van deze verklaring schuilt in de afgesproken gezamenlijke aanpak.
Ondertekening op Zwarte Haan
De ondertekening is aangejaagd en begeleid door het Programma naar een Rijke Waddenzee en stichting Feel the Night. Het vond plaats op Zwarte Haan. Dit kleine plaatsje in Friesland ligt precies op de helft van het Nederlandse Waddengebied. Het is bovendien het beginpunt van de noordelijkste aanlooproute voor de Europese pelgrimstocht naar Santiago de Compostela. En het is één van de weinige plekken in Nederland aan de vaste wal waar je nog een relatief ongestoorde blik kunt werpen op de sterrenhemel. Wanneer heeft u voor het laatst een vallende ster gezien? Bij een heldere hemel zie je in het Waddengebied als snel zo’n 50 keer meer sterren dan in de Randstad, één van de meeste verlichte gebieden ter wereld.
Onthaasten
De bewustwording over lichtuitstoot tijdens de nacht en de nadelige effecten daarvan op mens en dier worden steeds groter. Vleermuizen gaan bijvoorbeeld minder eten zoeken door te weinig duisternis. En mensen kunnen veel beter ‘onthaasten’ wanneer het kunstlicht afneemt. Daarnaast wordt het nachtelijk donker ook steeds meer gewaardeerd als landschappelijke kwaliteit. Duisternis is door de eeuwen heen een inspiratiebron geweest voor muzikanten, dichters en kunstenaars.
Concrete maatregelen
De eerste vervolgactie na ondertekening is dat bij elke partij een lichtdeskundige langskomt om quickwinst te realiseren. Het gaat dan bijvoorbeeld om een betere afweging waar licht wel en niet nodig is, om het installeren van dim- en/of sensorlicht en kennisuitwisseling om bewustwording te vergroten. Verder is het Nederlandse Waddengebied ook genomineerd als “mooiste natuurgebied van Nederland”. Donkerte is één van de belevingsaspecten die bij winst in de publieksverkiezing ook in dit kader verder wordt gepromoot.